Drodzy Uczniowie,
omawialiśmy na naszych lekcjach przyrody budowę i funkcje układu pokarmowego. Warto jednak przypomnieć sobie informacje na ten temat. Układ pokarmowy zbudowany jest z dwóch głównych elementów: przewodu pokarmowego, który rozpoczyna się otworem gębowym, a kończy otworem odbytowym. W obrębie przewodu pokarmowego wyróżniamy następujące po sobie elementy: jama ustna, a w niej zęby, gardło (część wspólna z układem oddechowym – Jak nazywa się chrząstka, która zamyka wejście do krtani podczas połykania? Poprawna odpowiedź: nagłośnia.), przełyk, żołądek, jelito cienkie, którego pierwszym odcinkiem jest Dwunastnica, jelito grube i odbyt. Drugim elementem układu pokarmowego są gruczoły trawienne, czyli narządy które produkują, a następnie doprowadzają do przewodu pokarmowego swoje wydzieliny. Są to odpowiednio:
- ślinianki – produkują ślinę – trawienie węglowodanów
- wątroba – produkuje żółć – trawienie tłuszczy
- trzustka – produkuje sok trzustkowy – trawienie węglowodanów, białek i tłuszczy.
Gruczoły żołądkowe produkują sok żołądkowy, w którego skład wchodzą enzymy rozkładające białka oraz odpowiadająca za rozkład tłuszczów, a także podpuszczka – ścinająca białko mleka (kazeinę) – występująca w układzie pokarmowym człowieka jedynie w okresie niemowlęcym, kiedy to pijemy mleko mamy 😉
Żołądek produkuje również kwas solny, który nie tylko rozdrabnia pokarm, ale również dezynfekuje go.
Wątroba poza produkcją żółci zamienia nadmiar węglowodanów w tłuszcz, czyli materiał zapasowy – dlatego nadmiar słodyczy prowadzi do otyłości 😉 Wątroba także działa jak filtr, który odtruwa nasz organizm unicestwiając substancje trujące, a także magazynuje żelazo i niektóre witaminy A, D, K, które uwalnia w razie potrzeby. Przypominam witaminy A, D, E i K są witaminami rozpuszczalnymi w tłuszczach 😉
W dwunastnicy dalej trawione są cukry, białka i tłuszcze. W dalszej części jelita cienkiego strawione substancje pokarmowe wchłaniane są do krwi w tzw. kosmkach jelitowych.
W jelicie grubym następuje odzyskiwanie wody i soli mineralnych oraz formowanie kału.
Obejrzyjcie poniższy film dla przypomnienia i utrwalenia sobie tej wiedzy 🙂
Miłego oglądania
Przemysław Jeruszka