Definicja głoski – głoska to najmniejszy dający się usłyszeć dźwięk ludzkiej mowy
Głoski dzielimy na samogłoski (a, ą, e, ę, i, u, y, o, ó) i spółgłoski (reszta)
PODZIAŁ GŁOSEK:
| spółgłoski miękkie | p’, b’, f’ w’, ś, ź, ć, ch’, dź, m’,n’, l’, j, k’, g’ | w kierunku podniebienia wznosi się środek języka |
| spółgłoski twarde | p, b, f, w, s, z, c, ch, dz, n, m, l, ł, k, g, t, d, sz, ż, cz, dż, r | środek języka znajduje się w innym miejscu |
Jak oznaczamy miękkość?
Dwa sposoby oznaczania miękkości spółgłosek:
Miękkość spółgłosek zaznacza się na dwa sposoby: albo za pomocą kreski nad literą (np. ć, ś, ź, ń), albo za pomocą litery i, np. (w nawiasach podaję sposób wymowy):
ciasto (ćasto), ćwikła, nie (ńe), koń, skośny, siano (śano), ziele (źele), paź.
Spółgłoski miękkie przed samogłoskami: wszędzie tam, gdzie spółgłoska miękka pojawia się przed samogłoską, jej miękkość oznaczamy w piśmie za pomocą litery i.
W takim przypadku litera i nie oznacza oddzielnej głoski (bo nie słychać w tych miejscach i), lecz jest tylko znakiem zmiękczenia. Można się o tym przekonać, głośno czytając wyrazy:
siano, ciemno, ziarno, dziąsło, Niemcy.
Dlatego powyższe wyrazy należy dzielić na głoski w ten sposób:
ś-a-n-o, ć-e-m-n-o, ź-a-r-n-o, dź-ą-s-ł-o, ń-e-m-c-y.
siano = 4 głoski (nie liczymy „i”, bo jest po niej samogłoska)
ciemno = 5 głosek (nie liczymy „i”, bo jest po niej samogłoska)
Praca domowa: strona 5 i 6 „Słowa z uśmiechem”